شنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۴ - 
اقتصاد نهادی و نهادگرایی اقتصادی در نوبل اقتصادی ۲۰۲۴:
دارون عجم اوغلو و همکارانش سایمون جانسون و جیمز رابینسون به دلیل تحقیقاتی در موضوع شکاف‌های رفاهی بین ملت‌ها جایزه نوبل اقتصاد را با هم شریک شدند. عجم اغلو در ایران و جهان با کتاب‌های چرا ملت‌ها شکست می‌خورند (۲۰۱۲) و راه باریک آزادی (۲۰۱۹) و رویکرد میان‌رشته‌ای خود که شامل اقتصاد، تاریخ و علوم سیاسی بوده و طرح مباحث اساسی در زمینه‌هایی همچون توسعه اقتصادی، نقش و اثرگذاری نهادها در اجتماع، همچنین تاثیرات تکنولوژی بر نابرابری، شناخته می‌شود. ایده محوری آثار عجم‌اوغلو و رابینسون این است که نهادها، به معنای قواعد رسمی و غیررسمی که رفتار اقتصادی و سیاسی را شکل داده و تنظیم می‌کنند، در بلندمدت مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده توسعه اقتصادی هستند. اینکه نهادها برای رشد اقتصادی اهمیت دارند و اینکه نهادها به این دلیل ایستا و دیرپای باقی می‌مانند که بازیگران سیاسی در هر جامعه‌ای منافع خود را در حفظ آنها به شکل موجودشان می‌بینند. عجم اوغلو و رابینسون در کتاب چرا ملت‌ها شکست می‌خورند، دو نوع نهاد را تعریف می‌کنند که سرنوشت کشور‌ها را شکل می‌دهد: نهادهای فراگیر و نهادهای استثماری. عجم اوغلو و رابینسون استدلال می‌کنند که نهادهای بد نتیجه نظام‌های سیاسی هستند که در کشور‌های در حال توسعه برای متنفذان سود‌های خصوصی ایجاد می‌کنند، ولو اینکه با این کار اکثریت جامعه را فقیر کنند. جوامعی که موفق می‌شوند دولتی قدرتمند، ولی پاسخگو ایجاد کنندو در این جوامع توان حکومت و پایداری اجتماعی به‌طور همزمان رشد می‌کنند. عجم اوغلو معتقد است بدون نهادهای فراگیر، منافع حاصل از پیشرفت تکنولوژی تنها در دست اقلیتی کوچک از متنفذان متمرکز شود و نابرابری افزایش می‌یابد.
کد خبر: ۳۹۶۵۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۱
گلایه ها از فشار بالا بر نظام بانکی:
دوازدهمین نشست تخصصی میز صنعت «فلزات اساسی» با حضور معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و همچنین فعالان این حوزه به میزبانی سازمان بورس و اوراق بهادار در هفته گذشته( یک اسفندماه 1401) برگزار گردید.در این نشست مدیران ارشد نظام بانکی به بیان نقطه نظرات خود پرداختند و برخی از این گلایه مندی ها و موارد بیان شده، مورد توجه نظام سیاستگذار در سازمان بورس و بانک مرکزی قرار گرفته است. نظر به اهمیت موضوع در متن حاضر، اقدام به انعکاس پاره ای از چالش های مطرح شده در این نشست گردیده است.
کد خبر: ۳۸۶۷۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۸
پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی:
شکاف‌های مربوط به تورم، رشد اقتصادی، ثبات مالی و بعضا نرخ اسمی ارز از اهداف کمی سیاستگذار بوده و مستقیما در تابع واکنش سیاستگذار و جهت‌گیری ابزار‌های سیاستی در کوتاه‌مدت و میان‌مدت اثرگذار است. به طوری که در شرایط تورمی از طریق افزایش فروش اوراق قرضه و عملیات ریپو، زمینه افزایش نرخ‌های بهره سیاستی و کاهش انحرافات از اهداف سیاستگذار پولی را فراهم می‌سازند. درخصوص رژیم‌های ارزی باید به این نکته توجه داشت که رژیم ارزی در عرصه اقتصاد کلان برخلاف تصور متعارف براساس خواست سیاستگذار انتخاب نمی‌شود، بلکه صرفا مبتنی بر مقتضیات و عدم تعادل‌های بخش‌های حقیقی، پولی و موازنه پرداخت‌ها تعیین می‌شود. براین اساس و به دلیل الزامات محیطی اقتصاد ایران، استفاده از رژیم نرخ ارز تثبیت‌شده خزنده، اجتناب‌ناپذیر شده است.
کد خبر: ۳۸۴۶۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۱
اقتصاد در ایران؛
گرچه در اقتصاد دو منشأ فشار تقاضا و فشار هزینه برای تورم ذکر می‌کنند، اما مطابق آموزه‌های علم اقتصاد فشار هزینه یا شوک منفی عرضه نمی‌تواند علت تورم ماندگار باشد و صرفا به صورت مقطعی جهش قیمتی ایجاد می‌کند.
کد خبر: ۳۸۰۴۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۰
درس نامه دکتر محمد طبیبیان؛
دکتر محمد طبیبیان بنا به خواست دکتر محمدحسین عبده تبریزی به صورت وبمینار برای دانشجویان در باره مقوله بسیار مهم پول ونقدینگی وتاریخ آنها در جهان وایران سخن گفت. آنچه در زیر می‌خوانید متنی است که در صفحه تلگرامی دکتر طبیبیان آمده است.
کد خبر: ۳۱۳۵۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۴
تبعات قیمت‌گذاری و سهمیه‌بندی خدمات مهندسان ساختمانی
ریشه عرضه ساختمان‌های نوساز معیوب و ناقص در بازار مسکن شناسایی شد.
کد خبر: ۲۹۰۲۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۰۵
بازدهی بازار سهام؛
دستیابی به بازدهی 205 درصدی برای شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران طی سال جاری در حالی میسر شده که هنوز دو هفته کاری دیگر تا پایان سال باقی مانده است. واقعیت این است که در هیچ کدام از سال‌های فعالیت بورس اوراق بهادار تهران چنین میزانی از رشد سابقه نداشته است. در واقع، مقایسه این میزان رشد با دوره‌های قبلی حکایت از اختلاف شدید بازدهی بورس در سال جاری دارد.
کد خبر: ۲۶۴۱۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۱۴
نتایج سیاستگذاری های غلط؛
بخش قابل توجهی از مشکلات صنعت خودرو کشور به سیاستگذاری‌هایی باز می‌گردد که در حوزه واردات، توسعه صنعت خودرو و حتی در سیاست‌های ارزی در پیش گرفته شده و با ایرادها و اشکال‌هایی اساسی همراه بوده است
کد خبر: ۲۵۴۷۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۲۰
عامل بیرونی جهش‌های بورس؛
اکنون تقریبا اجماعی نسبی میان تحلیل‌گران شکل گرفته که محرک اصلی این روزهای بورس جریان قدرتمند نقدینگی است؛ به‌طوری که ارزش روزانه معاملات سهام را به چند هزار میلیارد تومان رسانده که در مقایسه با تاریخ بورس و حتی بازارهای رقیب بی‌سابقه است.
کد خبر: ۲۵۲۷۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۰۹
گره معضلات سیستم بانکی؛
اموال مازاد بانک‌ها به عنوان یکی از معضلات سیستم بانکی به دلیل انجماد دارایی و جلوگیری از گردش مالی و درآمدزایی مجدد از منابع از اهمیت بسزایی در موضوع سود و زیان بانک‌ها دارد. طبق آمارهای اعلامی، ارزش اموال مازاد بانک‌ها در سال ۱۳۹۸ به رقم بیش از ۱۰۰ هزار ملیارد تومان بالغ شده است. تا سال ۱۳۹۶، در حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان و از سال ۹۶ تاکنون ۱۸ هزار میلیارد تومان از اموال مازاد بانک‌ها به فروش رفته است. این درحالی است که طبق مواد ۱۶ و ۱۷ قانون رفع مواند تولید بانک‌ها می‌بایست سالانه ۳۳ درصد از این اموال را به فروش برسانند.
کد خبر: ۲۴۹۵۰۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۱
دلیل توسعه نیافتگی ایران؛
پس از بحران ناشی از افزایش قیمت بنزین، مجددا این موضوع در میان افکار عمومی و به ویژه جامعه دانشگاهی مطرح شده که مقصر وضعیت جاری کشور چه در حوزه توسعه و چه در زمینه‌های حساسی مانند عدالت اجتماعی کیست؟ پاسخی مبنایی، کلیدی و تا حدی پیچیده اما بخشی از جامعه دانشگاهی در رویدادها و تجمعات خود پاسخ ساده‌ای برای آن یافته‌اند؛ مکتب نئولیبرالیسم از شیلی تا ایران موجب تباهی و خسارت شده است.
کد خبر: ۲۴۸۹۹۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۸
انبوه‌سازان به رئیس‌جمهور؛
یک تشکل کشوری در حوزه ساخت مسکن در نامه‌ای به رئیس‌جمهور ضمن هشدار درباره طولانی‌تر شدن رکود کم‌سابقه، تک‌نسخه گشایش قفل بازار مسکن را به دولت ارائه کرد. نسخه انبوه‌سازان، وام دو منظوره-تسهیلات ساخت با قابلیت انتقال به خریداران- به مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان در تهران و حداقل ۱۶۰ میلیون تومان در سایر شهرها است.
کد خبر: ۲۴۸۰۸۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۳
مدیرکل امور بانکی و بیمه وزارت اقتصاد:
مدیرکل وزارت اقتصاد با بیان این که بانک‌ها موظف هستند املاک مازاد خود را واگذار کنند گفت: براساس برآوردی که کردیم بانک‌ها چیزی حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان املاک و اموال مازاد دارند.
کد خبر: ۲۴۷۸۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۲
پاسخ دبیر انجمن خودروسازان به همتی؛
دبیر انجمن خودروسازان به سخنان روز گذشته عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی اشاره کرد و گفت: اگر صنعت خودرو از بین برود سالیانه بین ۱۲ تا ۱۵ میلیارد دلار ارز برای واردات خودرو هزینه خواهد شد.
کد خبر: ۲۴۰۳۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۹
یادداشت دکتر تیمور رحمانی؛
چنانچه از آنچه برخی مباحثه یا حتی مشاجره بین به اصطلاح مکاتب اقتصادی راجع به کلیت اقتصاد و به‌ویژه سیاست پولی می‌نامند حذر کنیم و توجه خود را به علم اقتصاد به معنی صحیح آن به‌عنوان مجموعه‌ای از قضایا و دلالت‌های تجربی برای تخصیص بهینه منابع معطوف کنیم، نقش پول و سیاست پولی را می‌توانیم در سه گزاره عمومی مبتنی بر حقایق بلندمدت تجربی و از جمله برای اقتصاد ایران خلاصه کنیم.
کد خبر: ۲۱۲۶۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۱۹
نوع رابطه بانک‌ها و بنگاه‌ها در نظام اقتصادی ایران بررسی شد؛
در حضور یک مکانیزم اعتبارسنجی، رابطه بانک‌ها و بنگاه‌های متقاضی وام بر مبنای رتبه اعتباری این بنگاه‌ها که شاخصی از میزان ریسک هر یک از مشتریان است، شکل می‌گیرد. اما چنین شاخص‌هایی هنوز در اقتصاد ایران رواج نیافته است. پس در اقتصادی همانند ایران، وام‌ها بر چه مبنایی به بنگاه‌ها اختصاص داده می‌شود؟
کد خبر: ۲۰۹۰۱۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۰۱
رابطه بانک‌ها و بنگاه‌ها؛
در حضور یک مکانیزم اعتبارسنجی، رابطه بانک‌ها و بنگاه‌های متقاضی وام بر مبنای رتبه اعتباری این بنگاه‌ها که شاخصی از میزان ریسک هر یک از مشتریان است، شکل می‌گیرد. اما چنین شاخص‌هایی هنوز در اقتصاد ایران رواج نیافته است. پس در اقتصادی همانند ایران، وام‌ها بر چه مبنایی به بنگاه‌ها اختصاص داده می‌شود؟ یک پژوهش که به همت پژوهشکده پولی و بانکی انجام شده، تلاش کرده با استفاده از اطلاعات شرکت‌های بورسی درخصوص بده‌بستان وام بانکی به این سوال پاسخ دهد. نتایج نشان می‌دهد که با کاهش ریسک نقدینگی و بهبود نسبت‌های مالی فرصت‌های تسهیلاتی کم‌هزینه‌تری در اختیار بنگاه‌های اقتصادی قرار خواهد گرفت.
کد خبر: ۲۰۸۸۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۰۱
سیاست پیش روی خودروسازان؛
تولید جهانی خودرو در سال ۲۰۱۸، ۶ درصد کاهش یافت. آمار انجمن جهانی تولیدکنندگان وسایل نقلیه موتوری نشان می‌دهد که ایران هم ۱۲ درصد کاهش تیراژ داشته است.یاسینی در ایران نوشت؛ از طرف دیگر بر اساس آمارهای وزارت صمت، دو خودروساز بزرگ کشور سال گذشته ۳۸.۵ درصد کاهش تولید داشتند. آنها همچنین ۲۰ هزار میلیارد تومان زیان انباشته و ۱۵ هزار میلیارد تومان بدهی به قطعه‌سازان دارند. از طرف دیگر قیمت‌ها در بازار خودرو از اواسط سال ۹۷ تا کنون رشد زیادی داشته و روز گذشته، قیمت پراید دوباره به ۵۰ میلیون تومان رسید.
کد خبر: ۲۰۲۷۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۱
درمان دردهای اقتصاد بیمار ایران فرمول فوری و کوتاه‌مدت ندارد؛
عبدالناصر همتی در حالی معتقد است نرخ سود بانکی نباید افزایش یابد که میلیون‌ها سپرده‌گذار بانکی شاهد کاهش ارزش پس‌اندازهای خود هستند.دستکاری کردن نرخ سود بانکی نتیجه‌ای جز تخریب سایر بازارها ندارد؛ نظیر رشد سرسام‌آور قیمت مسکن که شاخص سهولت دسترسی به مسکن را دشوارتر و پیچیده‌تر کرده است .راه چاره دولت این است که به قاعده بازار تن دهد و با رعایت مصالح ملی نرخ ارز را تک‌نرخی کند و سیاست‌های پولی به‌گونه‌ای تنظیم شود که سپرده‌ها نزد بانک‌ها باقی بماند و برای این کار باید نرخ تورم تک‌رقمی شود.
کد خبر: ۲۰۱۳۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۶
اقتصاد ایران ؛
غفلت دولت در سال‌های پسابرجام نسبت به اصلاح ساختارهای اقتصادی دیگر اتفاقی بود که روند رشد اقتصادی را در سال 97 کند کرد و باعث شد تا این نرخ، از اعداد سال قبل خود فاصله بگیرد.
کد خبر: ۱۹۶۷۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۰۲